Over 'Onklare taal'

'Onklare taal' is de verzamelnaam van diverse tekstprojecten van mijn hand. Dit is de poëzieafdeling daarvan. Hier kan je zowel de laatste nieuwe gedichten als ook een selectie van oudere gedichten vinden. De weg een beetje kwijt? Deze link brengt je terug naar de homepage van 'Onklare taal'.

Overigens kan je hier gratis mijn poëziebundels downloaden in PDF-formaat: 'Epicentrum' (2012), 'Synaeresis' (2012), 'Subductie' (2013), 'Enceladus' (2015), 'Volterra' (2017), 'De snelheid van de duisternis' (2019) en 'Indiscrete wiskunde' (2021). Behalve 'Synaeresis', dat één verhalend gedicht is in twee delen, bevatten de anderen telkens een 30-tal geredigeerde en zorgvuldig geselecteerde gedichten, met duiding en een nieuwe indeling. In 2020 verscheen mijn debuutroman 'Fragmentariërs'. In 2023 bracht ik de opvolger 'Constellatie' uit.

donderdag 6 februari 2014

Haperende goden

Van beroemdheden ontmoeten ben ik zelden onder de indruk. Ik denk steeds: "die moet toch ook kakken". Die gedachte heb ik niet toevallig terwijl ik op het toilet zit. Het kan natuurlijk zijn dat ik gewoon nog geen persoonlijke held heb mogen ontmoeten, want het is makkelijk om blasé te doen over toevallige ontmoetingen met BV's wier werk en bezigheden ik helemaal niet volg. De mensen die ik echt bewonder, zijn bovendien meestal teruggetrokken figuren. Ik bewonder hen niet omwille van hun teruggetrokkenheid, maar het blijkt een rode draad te zijn door het weinige dat ik weet over hun persoonlijkheid. Dat hou ik ook graag zo.

Het kan teleurstellend zijn om je helden te ontmoeten. Ze kunnen etters blijken, of gewoon een off-day hebben. Ik herinner me een uitspraak van Will Smith, toen hem gevraagd werd of roem een mens verandert. Die zei dat je bestaande persoonlijkheid enkel uitvergroot wordt. Wie al een eikel was, zal een gigantische eikel worden. Wie een mens is zoals de meeste mensen - met goeie en slechte kanten - zal beide ook uitvergroot zien. Misschien verklaart dat waarom zo veel wereldberoemde mensen tegelijk groter willen zijn dan Jezus zelf, maar dan plots een daad stellen die getuigt van een verbluffende lacune in hun morele centrum. Bono voert overal campagne voor het behoud van het leefmilieu, maar maakt nodeloze trips in z'n privéjet. Sean Penn zet zich in voor de indiefilm en al wat links is, maar ranselde in de jaren '80 Madonna af.

Dan vraag ik me af, zou dat voor mij hetzelfde zijn? Mijn slechte kanten - neiging naar het exces en ongeduld - zijn eigenschappen die al veel sterren fataal zijn geworden. Aan de andere kant ben ik niet jong meer. De vileinste daden van beroemdheden zijn er vaak van zij die te jong beroemd werden. Ik moet dan altijd denken aan Romeinse keizers. De grootste zotten onder hen waren bijna steeds jongens die het purper al in hun handen hadden voor ze 20 waren; de Justin Biebers van hun tijd. Ik zou ook niet m'n hand in het vuur willen steken om een goed aflopende alternatieve tijdlijn te vinden waarin ik beroemd was geworden op m'n vijftiende. Ik zet m'n handen tegen elkaar en kijk naar boven, naar de deur. Er hangt een raadgeving op aan werknemers om in de pot te kakken en niet ernaast. Dat dat advies er hangt, geeft te denken over de ontdekkingen die zelfs op een keurige werkplek als deze voorkomen.

Men zegt dat de celebrities van vandaag onze nieuwe goden zijn, ons Grieks pantheon met hitsige mannetjesputters, ijdele blazen, wulpse verleidsters en gebeeldhouwde atleten. Zelf doen ze vooral hard hun best om menselijk over te komen, met een PR-agent aan hun zijde die dat beeld ten allen tijde onder controle houdt. Ik vind dat saai. Als een celebrity dan toch een idioot is, mag dat geweten zijn. Ik hoef geen korrelige naaktshots van paparazzi te zien, of een ster die door de modder wordt getrokken voor een misstap, want die morele verontwaardiging is toch hypocriet. De sterren met de ergste misdaden op hun kerfstok, ontsnappen meestal aan werkelijke boetedoening. Chris Brown heeft nog altijd een carrière maar Paula Deen werd afgevoerd van het scherm voor racistische uitspraken die zo voor de hand lagen dat het verbazing opwekte dat ze nog niet eerder gevallen waren. Ook voor ons nieuwe pantheon zijn de Schikgodinnen grillig.

Ik knoop m'n broek dicht en vraag me af hoe dat komt dat wij en onze huisdieren het liefst van al privé naar het toilet gaan. Is het een oerinstinct dat ontwaakt, dat beseft dat we op het moment van onze ontlasting extra kwetsbaar zijn? Of zien we de ander niet graag meedoen aan het afscheiden van biologisch afval omdat we beseffen op welk een basaal niveau we allemaal gelijk voor de wet zijn? Er bestaat in de States een boekje voor kinderen met de titel 'Everybody poops'. Zo is dat.

Het is moeilijk om me voor te stellen dat ik een popster of een acteur werkelijk zou bewonderen. Misschien is dat de hardcore atheïst in mij, denk ik dan. Het is niet omdat mensen in Europa jaar na jaar minder gelovig worden, dat de religieuze mechanismen mee zijn verdwenen. Kijk naar de fanatieke toewijding van fans aan hun favoriete sportclub en welke miljoenen dat genereert. Topsporters zijn halfgoden, en de eigenaars van de tempels kunnen bijna openlijk hun corruptie bedrijven, zolang de spelen maar verder gaan, of dat nu de Winterspelen zijn in het uiteenvallende snelbouwdecor van Sotsji, dan wel de Wereldbeker voetbal in Qatar, toegekend op basis van een fata morgana met centen. Ik was mijn handen en denk daarover na, vraag me af of ik ook corrupt zou kunnen zijn indien ik het lot in handen had van iets wat zo veel mensen belangrijk vinden maar er voor mezelf niet toe doet. Ik denk dat ik er niet psychopathisch genoeg voor ben.

Mijn weinige helden gaan ook naar het toilet. Misschien drogen ze ook hun handen af op dit eigenste moment. Misschien doen ze dat ook niet: het eerste barstje in de kwaliteiten die ik hen door hun kunst toch onbewust toeken. Sommige dingen wil je heel graag delen, zei een vriend van me ooit, maar je deelt ze beter niet, ook al zijn het nog zulke zuivere gevoelens of diepe artistieke ervaringen. Als ik ooit één van m'n helden zou ontmoeten, dan zou ik het hen niet zeggen wat ze betekenen voor me. Ik zal niemand verplichten om aan mijn ideaalbeeld te voldoen. Laat me gewoon in stilte bidden, en ondertussen de neus optrekken voor de openlijk aanbeden sterren, hun volgelingen en hun wegwerpmythes. Ik zal wel verder doen alsof ik niet mee op die wc zit.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten