Het bekendste citaat van de Nederlandse poëziegigant Lucebert is "alles van waarde is weerloos", maar het citaat in de titel, uit het gedicht 'Stand van zaken' zou daar in een ideale wereld mee mogen wedijveren. Het is de ideale pendant voor "alles van waarde".
Ik merk het te voet, met de auto, in supermarkten, aan bushaltes, op café. Een vriend van me is enkele jaren geleden verhuisd naar het platteland en zegt dat hij niet meer in Gent kan komen zonder zich direct overweldigd te voelen door al die drukte en er zo snel mogelijk weer uit wil. Hij is nochtans opgegroeid in Gent, dus van rurale geborneerdheid kan je hem niet beschuldigen.
Ik merk het te voet, met de auto, in supermarkten, aan bushaltes, op café. Een vriend van me is enkele jaren geleden verhuisd naar het platteland en zegt dat hij niet meer in Gent kan komen zonder zich direct overweldigd te voelen door al die drukte en er zo snel mogelijk weer uit wil. Hij is nochtans opgegroeid in Gent, dus van rurale geborneerdheid kan je hem niet beschuldigen.
Drukte en ook geweld zijn niet altijd negatief, overigens. Denk spontane feestjes. Denk een uitbarsting van euforie na een gewonnen sportwedstrijd. Of de warmte van de menigte op kille dagen, met verkleumde handen om een kop warme chocolademelk, koffie of glühwein. Naar diezelfde glühwein ben ik overigens momenteel op zoek. Ik ben te vroeg voor een eetafspraak, dus ben ik de kerstmarkt in gedoken.
Als ik weer maar eens over de hoofden loop of als een jager door de kleine kieren en gaten sluip van die amorfe, traag deinende mensenmassa in de binnenstad, dan kan ik er niet aan doen om op die concrete drukte de abstracte drukte te projecteren. Ik ben niet de enige die zich tegenwoordig wat afzijdig probeert te houden van wat er zich afspeelt op de nationale en de internationale politieke bühne.
Als ik weer maar eens over de hoofden loop of als een jager door de kleine kieren en gaten sluip van die amorfe, traag deinende mensenmassa in de binnenstad, dan kan ik er niet aan doen om op die concrete drukte de abstracte drukte te projecteren. Ik ben niet de enige die zich tegenwoordig wat afzijdig probeert te houden van wat er zich afspeelt op de nationale en de internationale politieke bühne.
Misschien dat de mensen die hier langs de kraampjes handtassen, gebak en kitsch wandelen er ook zo over denken. Er zitten veel toeristen tussen. Misschien hopen die in Gent tijdelijk te ontsnappen aan hun lokale 'war on truth' in Hongarije, Italië, Oostenrijk en die ultieme koortsdroom van waandenkers en cynici, de Brexit.
Opnieuw 'Stand van zaken': "grote tirannen hebben zich geborgen in kleine kamers / optrekjes slechts met vaal behang en leidingen lek / wel telefoons beschikbaar er zijn wel duizend telefoons / alleen verbonden met zonderlingen op alle lijnen kraakt / hun gekrakeel zij trekken gezichten uit krakende kasten / ook kunnen zij gezichten snijden uit ledematen / en elk nieuw gezicht is met de tomeloze tiran verbonden."
Het is moeilijk om in Luceberts worden niet de beerput te zien van sociale media, waar de platvloerse leugen de orde van de dag is. De bedoeling is om de adepten van de leugen zodanig op te hitsen dat alle rationaliteit verkruimelt. Je kan nog geen nieuwe link aanklikken of een antwoordvenster openen of er komt weer een strijdwagen voorbij van een volksmenner, getrokken door een vijfspan van nuttige idioten met lege ogen en het schuim op de lippen. Intussen heb ik een glühwein weten te bemachtigen en blijf ik nog even drentelen achter het plastic zeil van de kleine kiosk, met tong en lippen voorzichtig tastend of de glühwein niet te heet is.
Je probeert het goede te doen, met mate. Minder vlees consumeren, letten op biolabels, aandachtig zijn voor scheve sociale machtsverhoudingen. Maar wat baten die inspanningen als de mensen met macht onverdroten en met grof geweld het tegenovergestelde voorbeeld blijven geven.
Opnieuw 'Stand van zaken': "grote tirannen hebben zich geborgen in kleine kamers / optrekjes slechts met vaal behang en leidingen lek / wel telefoons beschikbaar er zijn wel duizend telefoons / alleen verbonden met zonderlingen op alle lijnen kraakt / hun gekrakeel zij trekken gezichten uit krakende kasten / ook kunnen zij gezichten snijden uit ledematen / en elk nieuw gezicht is met de tomeloze tiran verbonden."
Het is moeilijk om in Luceberts worden niet de beerput te zien van sociale media, waar de platvloerse leugen de orde van de dag is. De bedoeling is om de adepten van de leugen zodanig op te hitsen dat alle rationaliteit verkruimelt. Je kan nog geen nieuwe link aanklikken of een antwoordvenster openen of er komt weer een strijdwagen voorbij van een volksmenner, getrokken door een vijfspan van nuttige idioten met lege ogen en het schuim op de lippen. Intussen heb ik een glühwein weten te bemachtigen en blijf ik nog even drentelen achter het plastic zeil van de kleine kiosk, met tong en lippen voorzichtig tastend of de glühwein niet te heet is.
Je probeert het goede te doen, met mate. Minder vlees consumeren, letten op biolabels, aandachtig zijn voor scheve sociale machtsverhoudingen. Maar wat baten die inspanningen als de mensen met macht onverdroten en met grof geweld het tegenovergestelde voorbeeld blijven geven.
75.000 mensen die marcheerden in Brussel voor meer klimaatinspanningen kregen de middenvinger van een minister die in een privéjet naar Polen ging en daar als één van de enige twee Europese landen een intentieverdrag voor strengere milieunormen niet ondertekende. Maar naar och God een paar duizend racisten en crapuul "moeten we eens luisteren", dixerunt hun politieke peetvaders en een hoop laffe centristen in de media.
De glühwein is perfect op temperatuur en kruidig genoeg. Ik posteer me op een bankje op de Kraanlei. In de etalages zie ik leuk design dat ik me nooit zal kunnen veroorloven. Niet dat dat zou moeten. Met voldoende geld om na de huur, nutsvoorzieningen, afbetalingen en voeding een klein beetje over te hebben, zou ik al lang tevreden zijn. Maar dat is niet zo.
De glühwein is perfect op temperatuur en kruidig genoeg. Ik posteer me op een bankje op de Kraanlei. In de etalages zie ik leuk design dat ik me nooit zal kunnen veroorloven. Niet dat dat zou moeten. Met voldoende geld om na de huur, nutsvoorzieningen, afbetalingen en voeding een klein beetje over te hebben, zou ik al lang tevreden zijn. Maar dat is niet zo.
De kleinste financiële misstap of misstap algemeen betaalt de gemiddelde persoon direct in keiharde cash, omdat de eigen verantwoordelijkheid enkel geldt voor wie niet weg kan en geen keuze heeft. Intussen vieren de erven Frère allicht ergens feest, en zeker niet op een volkse kerstmarkt, met een miljardenerfenis waarop nul euro belasting betaald is. Ook dat is een vorm van geweld.
Verdrinken in die orgie van geweld, licht, lawaai en leugen is geen optie voor mij. Het zou gelijk staan aan capituleren. Ik steek een sigaret aan (een andere vorm van capitulatie) en neem nog een beredeneerde slok. Ware rust is een utopie, of komt met zijn eigen prijs. De vriend die verhuisde naar het platteland weet dat hij qua nutsvoorzieningen en voetafdruk noodgedwongen meer kost aan de maatschappij, ondanks zijn erg groene levensstijl.
Verdrinken in die orgie van geweld, licht, lawaai en leugen is geen optie voor mij. Het zou gelijk staan aan capituleren. Ik steek een sigaret aan (een andere vorm van capitulatie) en neem nog een beredeneerde slok. Ware rust is een utopie, of komt met zijn eigen prijs. De vriend die verhuisde naar het platteland weet dat hij qua nutsvoorzieningen en voetafdruk noodgedwongen meer kost aan de maatschappij, ondanks zijn erg groene levensstijl.
Maar dat is uiteindelijk niets meer dan de depressie van de kleine verschillen. Debatteren over je eigen moestuin versus isolatie van een stadswoning betekent niets als we allemaal langzaam gekielhaald worden door dezelfde monsterlijke olietanker.
Het bekertje gaat de vuilnisbak in, na eigenlijk niet noemenswaardig m'n handen verwarmd te hebben, en de sigarettenpeuk in het daaraan bevestigde gleufje. Tegen m'n zin en aard in ben ik beter geworden in geduld oefenen, omdat er simpelweg geen andere optie was waarmee ik mezelf niet blijvend pijn zou doen.
Het bekertje gaat de vuilnisbak in, na eigenlijk niet noemenswaardig m'n handen verwarmd te hebben, en de sigarettenpeuk in het daaraan bevestigde gleufje. Tegen m'n zin en aard in ben ik beter geworden in geduld oefenen, omdat er simpelweg geen andere optie was waarmee ik mezelf niet blijvend pijn zou doen.
Natuurlijk zou ik graag een statement willen maken, als in pakweg 'La casa de papel', door de ECB te beroven, of een soort 'Three billboards outside Ghent' te doen, waarop alle leugens en smeerlapperij van onze lokale brahmanen staat. Maar intussen moet ik ook overleven, en dan heb ik het nog niet eens zo slecht als de bedelaar die me daarnet om wat euro's kwam vragen, of wie moet wonen in vochtige, ziekmakende huizen. "De oogst beschouwt men als verloren / alle perziken liggen gekwetst in het dorre gras".
Geen opmerkingen:
Een reactie posten